با افزودنی های مهم صنایع غذایی آشنا شویم

افزودنی های صنایع غذایی، مواد شیمیایی هستند که غذاها و خوراکی ها را تازه نگه می دارند یا رنگ، طعم یا بافت آنها را بهبود می بخشند. درصد کمی از مردم نسبت به برخی از افزودنی های غذایی حساس هستند. تشخیص حساسیت به افزودنی های مواد غذایی به راهنمای حرفه ای نیاز دارد، زیرا علائم حساسیت می تواند ناشی از سایر اختلالات نیز باشد.

مواد افزودنی که در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند شامل رنگ های خوراکی، تقویت کننده های طعم یا طیف وسیعی از نگهدارنده ها هستند.

در اکثر صنایع غذایی، نام افزودنی های غذایی به همراه سایر مواد، به ترتیب وزنی بر روی برچسب محصول ذکر شده اند (ترکیبات طعم دهنده در این مورد استثنا هستند و نیازی به شناسایی ندارند). گاهی اوقات، نام ترکیبات افزودنی به طور کامل بیان می شود. در موارد دیگر، افزودنی ها معمولاً با یک شماره یا کد نشان داده می شود: برای مثال، cochineal به عنوان رنگ آمیزی ( کد ۱۲۰) فهرست می شود. سولفیت سدیم (sodium sulphite) به عنوان نگهدارنده نشان داده می شود (کد ۲۲۱).

بیشتر بخوانید: شیمی خاک؛ بررسی ترکیبات و فرآیندهای زیستی

تست های ایمنی برای افزودنی های مواد غذایی

استانداردهای صنایع غذایی از مراجع استاندارد جهانی استخراج می شوند و تعیین کننده مقدار مجاز افزودنی و نگهدارنده در انواع صنایع غذایی هستند. این استانداردها قبل از تأیید، مورد ارزیابی ایمنی قرار می گیرند و آزمایش های دقیقی بر روی مواد غذایی و ترکیبات افزودنی انجام می شود.

آزمایشات سم شناسی انجام می شود تا اطمینان حاصل شود که این افزودنی ها برای انسان بی خطر هستند. اگر در مورد ایمنی یک افزودنی، تردید وجود داشته باشد، تاییدیه صادر نمی شود. اگر اطلاعات علمی جدیدی در دسترس قرار گیرد که نشان دهد یک افزودنی غذایی دیگر ایمن نیست، مجوز استفاده از افزودنی غذایی لغو خواهد شد.

بیشتر افزودنی های غذایی به جای ترکیب با سایر افزودنی ها، به صورت مجزا آزمایش می شوند. اثرات طولانی مدت مصرف ترکیبی از افزودنی های مختلف صنایع غذایی در حال حاضر ناشناخته است.

بیشتر بخوانید: هزینه نوشتن مقاله مروری چقدر است؟

اثرات جانبی و عوارض افزودنی های صنایع غذایی

برخی از افراد به افزودنی های صنایع غذایی خاصی حساس هستند و ممکن است واکنش هایی مانند کهیر پوستی یا اسهال نشان دهند. این بدان معنا نیست که همه غذاهای حاوی مواد افزودنی می توانند آلرژی زا باشند. همه غذاها از مواد شیمیایی تشکیل شده اند و افزودنی های غذایی نسبت به مواد شیمیایی طبیعی “ایمن تر” نیستند.

بسیاری از افزودنی های غذایی مورد استفاده در صنایع غذایی به طور طبیعی در غذاهایی که مردم هر روز می خورند وجود دارد. به عنوان مثال، MSG که به طور طبیعی در پنیر پارمزان، ساردین و گوجه فرنگی یافت می شود، به میزان قابل توجهی بیشتر از MSG موجود در مواد غذایی به عنوان یک افزودنی غذایی است. افراد حساس به آلرژی و یا ناسازگاری غذایی، اغلب نسبت به مواد شیمیایی که به طور طبیعی در برخی غذاها مانند آجیل یا صدف وجود دارد، واکنش پذیر هستند.

انواع افزودنی های صنایع غذایی

انواع مختلف افزودنی های محصولات و فرآورده های غذایی و کاربرد آنها عبارتند از:

• عوامل ضد جوش: از گلوله شدن مواد حین فرآیندها جلوگیری می کند.
• آنتی اکسیدان ها: از اکسید شدن یا فاسد شدن غذاها جلوگیری می کند.
• شیرین کننده های مصنوعی: شیرینی محصولات غذایی را افزایش می دهند.
• امولسیفایرها: مانع از لخته شدن چربی ها می شوند.
• اسیدهای گرید خوراکی: اسیدیته مناسب در مواد غذایی را حفظ می کند.
• رنگ ها: رنگ در مواد غذایی را تغییر می دهد.
• مرطوب کننده ها: مواد غذایی را مرطوب نگه می دارند و میزان آب آن را تنظیم می کنند.
• طعم دهنده ها: طعم های متنوع را به محصولات غذایی اضافه می کنند.
• تقویت کننده طعم: این ترکیبات افزودنی، کیفیت طعم مواد غذایی را افزایش می دهد.
• عوامل کف زا: هوادهی یکنواخت گازها در غذاها را حفظ می کنند.
• نمک های معدنی: این ترکیبات شیمیایی، بافت و طعم محصولات غذایی را بهبود می بخشند.
• نگهدارنده ها: ترکیبات نگهدارنده مانع از تکثیر میکروب ها و فاسد شدن غذا می شوند.
• قوام دهنده ها و صمغ های گیاهی: بافت و قوام مواد غذایی را افزایش می دهند.
• تثبیت کننده ها و عوامل سفت کننده: انسجام و بافت یکنواخت مواد غذایی را حفظ می کنند.
• مواد افزودنی نگهدارنده آرد: کیفیت آرد هنگام پخت را بهبود می بخشند.
• عوامل لعاب دهنده: این ترکیبات، ظاهر مواد غذایی را بهبود می بخشند و می تواند از مواد غذایی محافظت کنند.
• عوامل ژل ساز: این افزودنی ها بافت غذاها را از طریق تشکیل ژل، تغییر می دهند.
• عوامل افزایش دهنده حجم: افزایش حجم غذا از طریق استفاده از گازها، با استفاده از این ترکیبات امکان پذیر است.
• حجم دهنده ها: این افزودنی ها حجم غذا را بدون تغییر عمده در انرژی موجود افزایش می دهند.

افزودنی های غذایی در غذاهای فرآوری شده

یک تصور غلط وجود دارد که می گوید غذاهای فرآوری شده حاوی ترکیبات افزودنی هستند. غذاهایی مانند شیر با ماندگاری طولانی، غذاهای کنسرو شده و غذاهای منجمد، همگی فرآوری شده اند، اما هیچ یک از آنها به مواد شیمیایی افزودنی نیاز ندارند.

اگر مطمئن نیستید که یک محصول غذایی حاوی افزودنی است یا خیر، برچسب آنها را بررسی کنید. با این حال، برخی از مواد ذکر شده در فوق ممکن است حاوی افزودنی های غذایی باشد که نام شان در برچسب ذکر نشده اند.

برخی از افزودنی های صنایع غذایی می توانند باعث واکنش جانبی یا عوارض ناخواسته شوند

برای اکثر افراد، ترکیبات افزودنی در کوتاه مدت مشکلی ایجاد نمی کنند. با این حال، ۵۰ مورد از ۴۰۰ افزودنی تایید شده در برخی افراد با عوارض جانبی همراه بوده است. برخی از افزودنی های غذایی بیشتر از سایرین باعث ایجاد واکنش در افراد حساس می شوند.

اغلب این افزودنی ها موادی هستند که برای ارتقای کیفیت در مواد غذایی به کار می روند؛ افزودنی های رنگ زا معمولاً باعث واکنش های آلرژیک می شوند. برخی از این واکنش های حساسیت شدید عبارتند از:

• اختلالات گوارشی و اسهال
• اختلالات عصبی شامل بیش فعالی، بی خوابی و تحریک پذیری
• مشکلات تنفسی شامل آسم، سینوزیت
• مشکلات پوستی شامل کهیر، خارش، بثورات و تورم

برخی از افزودنی های رایج غذایی که ممکن است مشکلاتی ایجاد کنند عبارتند از:

• تقویت کننده های طعم: مونوسدیم گلوتامات (MSG) 621
• رنگ های خوراکی: تارترازین ۱۰۲; رنگ زرد ۲G107; رنگ زرد تیره FCF110; رنگ کوشین ۱۲۰
• نگهدارنده ها: بنزوات ها ۲۱۰، ۲۱۱، ۲۱۲، ۲۱۳؛ نیترات ۲۴۹، ۲۵۰، ۲۵۱، ۲۵۲; سولفیت های ۲۲۰، ۲۲۱، ۲۲۲، ۲۲۳، ۲۲۴، ۲۲۵ و ۲۲۸
• شیرین کننده مصنوعی: آسپارتام ۹۵۱.