نحوه نگهداری مواد شیمیایی خورنده + اقدامات احتیاطی

نحوه نگهداری و مدیریت موثر مواد شیمیایی خورنده در محیط های صنعتی

ماده ای را تصور کنید که آنقدر قوی باشد که بتواند سطوح فلزی را سوراخ کند، در اثر تماس با پوست، آن را بسوزاند و بخارات مضر را آزاد کند!!

آیا فکر می کنید این یک موضوع علمی تخیلی است؟ خیر، این مواد شیمیایی، واقعی هستند.

این، قدرتِ مواد شیمیایی خورنده است. همانطور که ماهیت این مواد ارائه می دهد، آنها مواد ضروری در بسیاری از فرآیندهای صنعتی هستند. از تولید محصولات تمیز کننده روزمره گرفته تا ماشین آلات تولیدی قدرتمند، مواد شیمیایی خورنده به اشکال مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.

آیا می دانید برخی از تمیز کننده ها و شوینده هایی که در خانه استفاده می کنید، خورنده هستند؟ پاک کننده های تخلیه لوله های فاضلابی، پاک کننده های کاسه توالت، پاک کننده های زنگ زدگی های سطوح فلزی، همه اینها مواد خورنده یا مواد سوزاننده هستند.

عدم مدیریت صحیح و دقت در نحوه نگهداری مواد شیمیایی خورنده می تواند این مواد را از یک دارایی ارزشمند، به خطرات ایمنی و تهدیدات زیست محیطی تبدیل کند!!

این مقاله را از وبسایت (www.actenviro.com) برایتان ترجمه کرده ایم که به شما کمک می کند به طور موثر، مواد شیمیایی خورنده در صنعت یا محل کار و زندگی تان را مدیریت کنید. همچنین اطلاعات کاربردی در مورد خواص این مواد یاد می گیرید، روش‌های ذخیره سازی ایمن و نحوه نگهداری مواد شیمیایی خورنده را بررسی می کنید، و در اقدامات مناسب هنگام نشتی ها و دفع آنها، نکات مهمی را می آموزید. از این طریق می توانید از قدرت مواد شیمیایی خورنده استفاده کنید و در عین حال، خطرات ناشی از آنها را به حداقل برسانید.

بیشتر بخوانید: ۲۱ نوع خوردگی در خطوط لوله

مواد شیمیایی خورنده چیست؟

مواد شیمیایی خورنده، ترکیباتی هستند که می توانند مواد دیگر از جمله بافت زنده را تجزیه کنند و به آنها آسیب برسانند. این مواد از طریق واکنش های شیمیایی که ساختار مولکولی مواد تماسی را تجزیه می کند، عمل می کنند.

رایج ترین خواص مواد خورنده چیست؟

“خورنده” به چه معنا است؟

انواع مختلف مواد شیمیایی خورنده وجود دارند که دارای خواص و ویژگی های منحصر به فرد خود هستند اما همه آنها در چند ویژگی کلی با هم مشترک اند:

۱- مخرب برای بافت زنده: این یک ویژگی تعیین کننده است. مواد خورنده در تماس با پوست، چشم ها و اندام های داخلی می توانند باعث سوختگی و آسیب شدید شوند.

۲- قدرت زیاد در تخریب مواد: مواد شیمیایی خورنده می توانند ترکیبات دیگری مانند فلزات، مواد آلی (مانند چوب و پلاستیک) و مواد معدنی (مانند بتن) را تجزیه کرده و از بین ببرند.

۳- انجام واکنش شیمیایی: ماهیت مخرب مواد خورنده شیمیایی به دلیل توانایی آنها در انجام واکنش های شیمیایی با مواد دیگر است. این واکنش های شیمیایی، ساختار مولکولی مواد دیگر را مختل می کنند.

۴- فعالیت در اشکال مختلف: مواد خورنده عمدتاً به صورت جامد، مایع یا گاز وجود دارند. جامدات مانند گرانول های هیدروکسید سدیم و گرد و غبار ناشی از پودر این ماده، می توانند خورنده باشند، در حالی که مایعاتی مانند اسید سولفوریک و اسید کلریدریک، نمونه های رایج هستند. گازهای خورنده مانند کلر و آمونیاک نیز می توانند بسیار خطرناک باشند.

۵- تغییرات سطح pH: در حالی که این یک شاخص مفید است، اما pH تنها عامل تعیین کننده ماهیت مواد شیمیایی خورنده نیست. اسیدها (معمولاً با pH کمتر از ۷) و بازها (معمولاً با pH بالاتر از ۷) انواع متداول مواد خورنده هستند. با این حال، برخی از مواد با pH خنثی نیز می توانند ماهیت خورنده داشته باشند.

۶- تولید گرما: انحلال برخی مواد جامد خورنده در آب می تواند گرمازا باشد. بدان معنا که می تواند گرمای قابل توجهی تولید کند.

۷- طیف وسیع در شدت خورندگی: اثرات مواد خورنده در طیف وسیعی از شدت رخ می دهد. برخی باعث آسیب فوری و شدید می شوند در حالی که برخی دیگر اثر ضعیفی دارند که پس از مدتی، آشکار می گردند.

۸- وابستگی به غلظت: قدرت اثر یک ماده خورنده شیمیایی اغلب به غلظت آن مرتبط است. محلول های غلیظ تر معمولاً مخرب تر هستند.

۹- ناسازگاری: بسیاری از مواد خورنده، به شدت با برخی مواد شیمیایی دیگر واکنش نشان می دهند. درک این ترکیبات ناسازگار برای نحوه نگهداری مواد شیمیایی خورنده و جابجایی ایمن آنها بسیار مهم است.

۱۰- نفوذ: برخی از مواد خورنده می توانند عمیقاً در مواد یا حتی از طریق لباس نفوذ کنند.

۱۱- بخارات و غبارات: مایعات و جامدات با ماهیت خورنده می توانند بخارات و غبارات تحریک کننده و مضر را آزاد کنند که می تواند به سیستم تنفسی آسیب برساند.

بیشتر بخوانید: کاتالیزورهای صنعتی؛ انواع و کاربردهای آنها

انواع مواد شیمیایی خورنده که باید آنها را بشناسیم

به طور کلی، دو دسته اصلی از مواد شیمیایی خورنده وجود دارد: اسیدها و بازها.

۱- اسیدها

• اسیدهای خورنده عموماً با طعم ترش و مقدار pH کمتر از ۷ مشخص می شوند. در آزمایش کاغذ تورنسل، اسیدها، کاغذ تورنسل آبی را قرمز می کنند.
• اسیدها، خورنده هستند زیرا می توانند یون هیدروژن (+H) را به محیط واکنش اضافه کنند که می تواند ساختار مولکولی مواد دیگر را تجزیه کند.

برخی از نمونه های رایج اسیدها عبارتند از:

*اسید سولفوریک (H2SO4): یک اسید معدنی قوی با کاربردهای صنعتی فراوان. این مایع، غلیظ و روغنی است که می تواند باعث سوختگی شدید شود.

*اسید کلریدریک (HCl): اسید هیدروکلریک، یکی دیگر از اسیدهای معدنی قوی است که اغلب در محلول های تمیزکننده و فرآیند صنعتی ترشی سازی فلز استفاده می شود. این مایع، بی رنگ با بوی تند است.

*اسید نیتریک (HNO3): نیتریک اسید، یک اسید معدنی قوی است که به دلیل خواص اکسید کننده اش شناخته شده است. این مایع خورنده، بی رنگ است که در طول زمان و قرار گرفتن در معرض نور به رنگ زرد تغییر پیدا می کند.

*اسید سیتریک (C6H8O7): این اسید آلی ضعیف است که در مرکبات یافت می شود. این ماده، یک جامد کریستالی سفید رنگ است که به عنوان یک ماده اسیدی در غذاها و نوشیدنی ها استفاده می شود. البته خورندگی سیتریک اسید، چندان قابل توجه نیست.

۲- بازها

• بازها که به عنوان ترکیبات قلیایی نیز شناخته می شوند، عموماً با طعم تلخ و pH بیشتر از ۷ خود، شهرت دارند. این مواد سوزاننده، کاغذ تورنسل قرمز را به رنگ آبی در می آورند.
• بازها عمدتاً خورنده هستند زیرا می توانند پروتون ها را جذب کنند، که مشابه اسیدها می توانند ساختار مواد دیگر را مختل سازند.

برخی از نمونه های رایج انواع بازها عبارتند از:

*هیدروکسید سدیم (NaOH): این یک ماده شیمیایی قلیایی (بازی) است که در پاک کننده های تخلیه لوله ها و صابون سازی استفاده می شود. سدیم هیدروکسید یا سود سوزآور، یک جامد کریستالی سفید رنگ بوده که در آب، بسیار محلول است.

*هیدروکسید پتاسیم (KOH): این ترکیب، یکی دیگر از بازهای قوی با خواص و کاربردهای مشابه هیدروکسید سدیم است.

*کربنات سدیم (Na2CO3): سدیم کربنات که به عنوان خاکستر سودا شناخته می شود، یک باز ضعیف است که در تولید شیشه و تصفیه آب استفاده می شود. این ماده، یک جامد کریستالی سفید رنگ است که در آب، محلول است.

*آمونیاک (NH3): این ترکیب، یک باز ضعیف و در دمای اتاق، گازی شکل است؛ بوی تند و زننده دارد و چشم و دستگاه تنفسی را تحریک می کند.

سایر مواد خورنده شیمیایی عبارتند از:

انواع دیگر مواد شیمیایی خورنده وجود دارند که اگرچه ممکن است به عنوان اسید یا باز طبقه بندی نشوند. این موارد عبارتند از:

• عوامل اکسید کننده مانند پراکسید هیدروژن (H2O2 ) که به راحتی اکسیژن آزاد می کنند و باعث آتش سوزی یا انفجار می شوند.
• هالوژن ها مانند کلر و برم که عناصر واکنشی هستند و می توانند به بافت ها و مواد آسیب برسانند.
• عوامل شیمیایی بدون آب، مانند اسید سولفوریک (که قبلاً ذکر شد) و اکسید کلسیم که می‌توانند آب را از مواد جدا کرده و باعث شکنندگی یا ترک خوردن آنها شوند.

بهترین روش ها برای نگهداری مواد شیمیایی خورنده و کار ایمن با آنها

نگهداری ایمن مواد شیمیایی خورنده مستلزم پیروی از پروتکل های ایمنی دقیق برای جلوگیری از وقوع حوادث و حفظ یک محیط امن است. در این مورد به چند تا از نکات مهم مربوط به این اقدامات احتیاطی اشاره می کنیم.

۱- تفکیک (Segregation)

*ذخیره سازی جداگانه: هرگز مواد شیمیایی خورنده را در مجاورت مواد ناسازگار نگهداری نکنید. این کار شامل نگهداری اسیدها دور از بازها، مواد قابل اشتعال دور از اکسید کننده ها و مواد خورنده دور از هرگونه مواد شیمیایی است که می تواند به شدت با آنها واکنش نشان دهد. برگه های اطلاعات ایمنی (SDS) اطلاعات خاصی را در مورد مواد شیمیایی ناسازگار ارائه می دهند.

*نگهداری در مکان های معین و خاص: مواد شیمیایی خورنده باید در مکان های معین با شرایط خنک، خشک و دارای تهویه مناسب نگهداری شوند. از نگهداری آنها در مناطقی با درجه حرارت بالا، نور مستقیم خورشید یا رطوبت بیش از حد خودداری کنید.

۲- مهار ثانویه (Secondary Containment)

*کنترل نشتی ها از مخازن: یکی از مهم ترین اصول نحوه نگهداری مواد شیمیایی خورنده، کنترل دقیق نشتی ها است. مواد شیمیایی خورنده را در سینی ها یا قفسه های نگهدارنده مجزا یا دوگانه نگهداری کنید تا از هرگونه نشتی یا سوراخ شدگی جلوگیری شود. مواد سینی یا قفسه ها نباید در معرض مواد شیمیایی ذخیره شده، دچار خوردگی شوند.

*مسیرهای خروجی مناسب را نصب کنید: برای ذخیره سازی حجم بیشتری از مواد شیمیایی خورنده، مسیرها یا نوارهایی را در اطراف محل ذخیره سازی بسازید تا از پخش شدن نشتی جلوگیری کند.

۳- انتخاب مخازن و ظروف مناسب (Container Integrity)

*از ظروف مناسب استفاده کنید: از ظروف مناسب و مقاوم در برابر خوردگی استفاده کنید که برای ماده شیمیایی خاصی که قصد ذخیره سازی آن را دارید، طراحی شده است. به عنوان مثال، مخازن شیشه ای یا پلاستیکی ممکن است برای برخی اسیدها مناسب باشند در حالی که ظروف فلزی احتمالاً برای بازها مناسب هستند.

*بازرسی های منظم را انجام دهید: یکی دیگر از اصول مهم در نحوه نگهداری مواد شیمیایی خورنده، بازرسی منظم مخازن و ظروف است. ظروف ذخیره سازی را به طور منظم از نظر علائم آسیب، خوردگی یا نشتی بررسی کنید. بلافاصله ظروف آسیب دیده را تعویض کنید.

۴- برچسب گذاری و علامت گذاری مناسب (Proper Labeling and Signage)

* استفاده از برچسب های شفاف: پس از انبار کردن و ذخیره سازی مواد شیمیایی خورنده، اطمینان حاصل کنید که همه ظروف به وضوح با نام شیمیایی، پیکتوگرام های خطر و هرگونه اطلاعات ایمنی لازم، برچسب گذاری شده اند. استانداردهای برچسب گذاری GHS (سیستم استاندارد هماهنگ جهانی) را اجرا کنید.

*نصب علائم هشدار دهنده: برای شناسایی وجود مواد شیمیایی خورنده و هرگونه خطر خاص، علائم هشدار دهنده مناسب را روی درب یا ورودی محل نگهداری این نوع مواد نصب کنید.

۵- تجهیزات ایمنی (Safety Equipment)

*در محل ذخیره سازی مواد شیمیایی خورنده، یک ایستگاه برای شستشوی چشم و دوش گرفتن بسازید: در صورت پاشیده شدن یا ریختن تصادفی این مواد روی دست یا صورت کارگران، یک ایستگاه شستشوی چشم و دوش ایمنی در مجاورت محل نگهداری ضرورت دارد.

*از تجهیزات حفاظت شخصی استفاده کنید: این تجهیزات حفاظت فردی مناسب شامل لباس کار آستین بلند، دستکش، عینک ایمنی و محافظ صورت است و برای پرسنلی که با مواد شیمیایی خورنده کار می کنند، ضرورت دارند.

۶- تکنیک های حمل و نقل ایمن (Safe Handling Techniques)

*حداقل مقدار مواد شیمیایی خورنده را حمل کنید: مقدار مواد خورنده ای را که در یک زمان انتقال می دهید به حداقل برسانید. این کار، خطر نشت را کاهش می دهد و حمل و نقل را آسان تر می سازد.

*مواد را با احتیاط در ظروف مختلف بریزید: هنگام ریختن مایعات خورنده، به آرامی و پیوسته، از قسمت کناره ظرف، بریزید تا به اطراف، پاشیده نشود.

*هرگز آب را به اسید اضافه نکنید: این یکی از اصول مهم در نحوه نگهداری مواد شیمیایی خورنده اسیدی است و در هر صنعت و آزمایشگاه باید اجرا کنید. همیشه به یاد داشته باشید که اسید را به آرامی به آب اضافه کنید، نه برعکس. افزودن آب به اسید می تواند باعث واکنش شدید و پرتاب مواد به اطراف شود.

*درب ظروف را به درستی و محکم ببندید: همیشه پس از استفاده از مواد شیمیایی خورنده، درب ظروف را محکم ببندید تا از نشتی و انتشار بخارات جلوگیری شود.

۷- اقدامات ایمنی اضافی (Additional Safety Measures)

*عدم خوردن و آشامیدن در انبارهای ذخیره مواد شیمیایی: از خوردن، آشامیدن یا استفاده از لوازم آرایشی، سیگار کشیدن یا حتی شوخی کردن با همکاران خود، هنگام کار با مواد خورنده جداً خودداری کنید.

*دست‌ها را به‌خوبی بشویید: پس از دست زدن به مواد خورنده، حتی اگر دستکش به دست دارید، دست‌های خود را کاملاً با آب و صابون بشویید.

*مراقب محیط اطراف خود باشید: برای جلوگیری از تماس تصادفی با دیگران، در یک مکان تمیز و بدون شلوغی و ازدحام کار کنید.

*آمادگی برای روبرو شدن با نشتی ها و موقعیت های اضطراری را داشته باشید: همه افرادی که با مواد شیمیایی خورنده سروکار دارند، باید با روش های روبرو شدن با نشتی ها و حوادث، که در SDS ذکر شده است آشنا باشند. مواد پاک کننده مناسب هر نشتی را در محل کار در دسترس داشته باشید.

۸- آموزش و دوره های تخصصی (Training and Procedures)

*آموزش های ایمنی: اطمینان حاصل کنید همه پرسنلی که با مواد شیمیایی خورنده در انبار نگهداری و ذخیره سازی سر و کار دارند، به درستی در مورد اقدامات و الزامات ایمنی، از جمله پروتکل های واکنش به نشت اضطراری، تکنیک های برخورد مناسب و اقدامات کمک های اولیه، آموزش دیده هستند.

*نصب اطلاعات مکتوب: اطلاعات مکتوب برای جابجایی و نگهداری ایمن مواد شیمیایی خورنده در تاسیسات خود، ایجاد و در محل مناسب نصب کنید.

بیشتر بخوانید: ۷ تا از صنایع خطرناک برای کارگران در جهان

نحوه نگهداری مواد شیمیایی خورنده گازی در مخازن و سیلندرها

برخی از مواد خورنده به صورت گازی هستند. یعنی گاز باید در مخزن یا سیلندر ذخیره شود. جابجایی مخازن و سیلندرهای حاوی گازهای خورنده به دلیل احتمال نشتی و قرار گرفتن در معرض بخارات، خطرناک است و به اقدامات احتیاطی خاصی نیاز دارد. این نکات را در قسمت زیر ملاحظه می کنید:

۱- آماده سازی (Preparation)

*تجهیزات حفاظت فردی: همیشه از تجهیزات حفاظت فردی مناسب مانند دستکش های مقاوم در برابر مواد شیمیایی، عینک ایمنی با سپر جانبی و ماسک تنفسی مورد تایید برای گاز خاص، استفاده کنید. ماسک تنفسی باید به درستی روی صورت، جا بیفتد و دارای فیلترهای بهینه باشد.

*محیط کار: در یک منطقه با تهویه مناسب با دسترسی خوب به هود مکنده بخارات کار کنید. هنگام انتقال گاز یا کار با سیلندرها، از یک سیستم بسته استفاده کنید.

*پیش بازرسی: قبل از دست زدن به سیلندر حاوی گازهای خورنده، آن را به صورت چشمی، برای یافتن هر گونه علائم آسیب، نشت، خوردگی یا شل بودن سوپاپ ها بررسی کنید. از سیلندر آسیب دیده استفاده نکنید و هرگونه مشکل را به سرپرست یا پرسنل مرکز گزارش کنید.

۲- جابجایی و استفاده (Handling and Use)

*ذخیره سازی ایمن: شیر سیلندر حاوی گازهای خورنده را بسته نگه دارید و درپوش ایمنی را در صورت عدم استفاده، محکم کنید. سیلندر را در حالت عمودی نگهداری کنید. آن را با یک زنجیر یا بند، به دیواره ها محکم کنید تا از واژگون شدن آن جلوگیری کنید.

*استفاده از ابزار مناسب: فقط از آچارها یا ابزارهای مناسب که توسط تامین کننده گاز، برای باز یا بسته کردن شیر سیلندر معرفی می شوند، استفاده کنید. هرگز از انبردست یا سایر ابزارهای دلخواه خود برای کار با این سیلندرها استفاده نکنید.

*تشخیص نشتی: از محلول آب صابون در دمای اتاق برای شناسایی نشتی ها در اطراف ناحیه شیر سیلندر گاز استفاده کنید. اگر حباب ایجاد شود، احتمال نشتی وجود دارد. در صورت نشتی، در صورت امکان، شیر سیلندر را ببندید و محل را تخلیه کنید. فوراً به سرپرست یا پرسنل مرکز اطلاع دهید.

*حرکت سیلندر: هنگام جابجایی سیلندرها از چرخ دستی یا جک پالت، یا لیفتراک مخصوص، برای حمل و نقل سیلندرهای گاز استفاده کنید. هرگز سیلندر را بلند نکنید، نکشید یا روی زمین نغلتانید.

۳- نکات ایمنی اضافی (Additional Safety Tips)

*گازهای خورنده را بشناسید: با بررسی برگه اطلاعات ایمنی، با خواص و خطرات گازهای خورنده، و گاز خاص در سیلندر آشنا شوید.

*هرگز سیلندرها را مجدداً پر نکنید: سعی نکنید خودتان سیلندرهای گاز را دوباره پر کنید. این کار را به متخصصان معتبر بسپارید.

*روش‌های ضد عفونی‌: کیت‌های مخصوص نشت مواد خورنده یا روش‌های ضدعفونی‌سازی را برای کنترل نشت‌های احتمالی یا نشت‌های اضطراری، همیشه در دسترس داشته باشید.

*آمادگی اضطراری: همه افرادی که با گازهای خورنده کار می کنند باید از روش های اضطراری مقابله با حوادث ناشی از این مواد، و مسیرهای تخلیه آگاه باشند.

دفع صحیح مواد شیمیایی خورنده

کار با مواد خورنده شیمیایی در شرایط ایمن، اولین قدم در نحوه نگهداری مواد شیمیایی خورنده است. دانستن روش درست و ایمن برای دفع صحیح آنها، جهت جلوگیری از خطرات زیست محیطی و بهداشتی نیز به همان اندازه مهم است. در این خصوص، چند راهکار و اصول را برایتان در قسمت زیر آورده ایم:

۱- مراحل کلی در دفع ایمن مواد خورنده

*تفکیک بر اساس نوع ماده: اسیدها و بازها را جداگانه نگه داری کنید. مخلوط کردن آنها برای دفع، می تواند منجر به واکنش های شدید و مخرب شود.

*عدم ریختن ماده خورنده در مسیر زهکشی یا سطل زباله: مواد شیمیایی خورنده هرگز نباید در لوله های زهکشی یا در سطل زباله معمولی دور ریخته شوند. این کار به لوله ها آسیب می رساند، فرآیندهای تصفیه فاضلاب را مختل کرده و آبراه ها را آلوده می کند.

*از ظروف مناسب برای دفع مواد شیمیایی خورنده استفاده کنید: مواد شیمیایی خورنده را در ظروف دفع مشخص، که برای همین کار، از مواد مقاوم در برابر خوردگی ساخته شده اند، نگهداری کنید. این ظروف را با برچسب های واضح و خوانا، همراه با نام شیمیایی ماده، غلظت و هشدارهای خطر، برچسب بزنید.

*دستورالعمل های ایمن سازی و استانداردهای محلی دفع مواد خورنده را بررسی کنید: توصیه های دفع مواد خورنده که در SDS یا توسط سازنده مواد شیمیایی ارائه شده اند را دنبال کنید. SDS اغلب یک روش دفعی معین را بر اساس خواص ماده شیمیایی خاص مشخص می کند. البته روش های دفعی هر ماده باید با توجه به قوانین و مقررات محلی نیز اجرا شوند.

۲- سایر موارد مهم که باید در نظر بگیرید

• از شرکت های تخصصی برای دفع مواد خورنده و زباله های خطرناک شیمیایی کمک بگیرید. این شرکت ها دارای تخصص، تجهیزات و مجوز حمل و نقل و دفع مواد شیمیایی طبق مقررات به صورت ایمن هستند.
• جمع‌آوری زباله‌های خطرناک و مواد شیمیایی خورنده از فاضلاب های خانگی و صنعتی، الزاماً مطابق با قوانین محلی هر منطقه انجام می گیرد. در این باره باید با شهرداری یا خدمات مدیریت زباله و پسماند در شهر خود صحبت کنید.
• در برخی موارد، خنثی سازی ممکن است گزینه ای برای دفع مواد شیمیایی خورنده با ویژگی های خاص باشد. با این حال، این کار فقط باید توسط متخصصان آموزش دیده انجام شود که واکنش های شیمیایی مربوط به آن را درک می کنند. هرگز خودتان شخصاً سعی نکنید یک ماده شیمیایی خورنده را بدون آموزش و مجوز مناسب، خنثی کنید.

۳- نکات مهمی که باید به خاطر بسپارید

* ایمنی در اولویت است: هنگام دفع مواد شیمیایی خورنده، همیشه ایمنی را در اولویت قرار دهید. از تجهیزات حفاظت فردی مناسب استفاده کنید و روش های توصیه شده برای جلوگیری حوادث را بشناسید.

*برچسب زدن همه مخازن و ظروف، ضروری است: مطمئن شوید تمام ظروف حاوی زباله های خورنده، به وضوح، با نام شیمیایی و پیکتوگرام خطر برچسب زده شده اند.

*اسناد و مدارک لازم برای دفع مواد خورنده را نگه دارید: سوابق کامل مربوط به فرآیند دفع مواد شیمیایی خورنده را باید نگه دارید. نوع و مقدار مواد شیمیایی، تاریخ دفع و روش های مورد استفاده را مستندسازی کنید. این کار، نه تنها انطباق با الزامات قانونی را تضمین می کند، بلکه شفافیت و مسئولیت پذیری مجریان برنامه دفع را در شیوه های مدیریت پسماند تأسیسات، نشان می دهد.

*از مقررات پیروی کنید: دفع مواد شیمیایی خورنده، بدون شک، تابع مقررات محلی، منطقه ای و کشوری است. اهمیت دارد که با مقررات مربوطه در منطقه خود آشنا باشید.

بیشتر بخوانید: ترجمه مقاله ISI شیمی

اقدامات ضروری و راهکارهای مقابله با نشت اضطراری ناشی از مواد شیمیایی خورنده

نشت تصادفی مواد شیمیایی خورنده، بسیار جدی و خطرناک است. واکنش سریع و برخورد ایمن در هنگام بروز نشتی ها، ضروری است. در این قسمت با مهم ترین اقدامات احتیاطی و مقابله ای با این حوادث آشنا می شوید:

• در صورت مشاهده نشی مواد خورنده، منطقه را تخلیه کنید: به همه کسانی که در مجاورت نشتی هستند، هشدار دهید و فوراً منطقه را تخلیه کنید.
• فعال کردن زنگ هشدار: هر گونه سیستم هشدار اضطراری را در منطقه یا انبار فعال کنید تا به دیگران هشدار داده شود.
• در صورت نشت شدید، آسیب جدی یا داشتن هرگونه شک در مورد توانایی برای مدیریت ایمن وضعیت بحرانی موجود، فوراً با خدمات اورژانس یا آتش نشانی برای کمک تماس بگیرید.
• خودسرانه، اقدام به پاکسازی نشتی مواد نکنید: هرگز سعی نکنید نشیت مواد شیمیایی خورنده شدید را خودتان تمیز کنید. منتظر باشید تا متخصصان آموزش دیده وارد شوند و وضعیت را مدیریت کنند.
• تجهیزات را خاموش کنید: در صورت امکان، ماشین آلات یا فرآیندهایی را که می تواند شرایط نشتی را بدتر کنند یا خطرات اضافی ایجاد کنند، خاموش کنید.
• اگر نشتی در داخل خانه یا کارگاه کوچک است، پنجره ها و درب ها را باز کنید تا تهویه هوا بهتر شود و بخارات مضر حذف شوند.
• هرگز بر روی مواد شیمیایی ناشناخته، آب نریزید: آب می تواند به شدت با برخی از مواد شیمیایی خورنده واکنش نشان دهد. همیشه برای روش های خنثی سازی مناسب به SDS آن ماده مراجعه کنید.
• اجتناب از تماس با مواد: به مواد نشتی، دست نزنید و بخارات آن را تنفس نکنید. فاصله ایمن خود را با محل آلودگی مواد شیمیایی حفظ کنید تا زمانی که نشتی، توسط متخصصان تمیز شود.

جمع بندی و نتیجه گیری

مواد شیمیایی خورنده، در حالی که موادی بسیار قوی هستند، نیاز به توجه دارند. مدیریت صحیح و نحوه نگهداری مواد شیمیایی خورنده به طور موثر بر ذخیره سازی مناسب، حمل و نقل دقیق و دفع ایمن، متکی است. برای کار با این دسته از ترکیبات، از تجهیزات و اقدامات ایمنی مناسب استفاده ‌کنید.

مکان ‌های ذخیره‌ سازی مواد خورنده شیمیایی باید تهویه مناسب داشته باشند، روی همه ظروف و مخازن، برچسب شفاف و خوانا درج شده باشد، و برنامه های استاندارد و ایمن برای دفع زباله ها و پسماندها یا ظروف آن اجرا شوند. همیشه به دستورالعمل های نظارتی که برای حفظ ایمنی، ضروری است، پایبند باشید.

امیدواریم که این راهنمای جامع در مورد نحوه نگهداری مواد شیمیایی خورنده، اطلاعات خوبی را در مورد خطرات استفاده از این مواد، و همچنین پروتکل های ایمنی در مورد شیوه های درست مقابله با خطرات و دفع ایمن و صحیح آنها داده باشد.

ترجمه تخصصی: اولتراشیمی

منبع: https://www.actenviro.com/